OpenAI’dan yeni nesil: GPT-5 sahnede
OpenAI, 7 Ağustos 2025 tarihli resmi duyurusunda GPT-5’i “şirketin şimdiye kadarki en akıllı, en hızlı, en kullanışlı modeli” olarak tanımladı. Model birleştirilmiş bir mimariyle geliyor: çoğu soru için hızlı yanıt veren bir model, daha zor problemler için derin düşünen bir model (GPT-5 thinking) ve bunların arasında gerçek-zamanlı karar veren bir yönlendirici (router). Kullanıcı-sinyallerine göre (ör. “bunu iyice düşün” gibi açık niyetler veya kullanım davranışları) uygun alt-model seçiliyor; kullanım sınırları dolduğunda ise mini/nano versiyonlar devreye giriyor.
Performans ve ölçümler
OpenAI, GPT-5’in matematik, kodlama, multimodal algılama ve sağlık gibi alanlarda önceki modellere göre kayda değer ilerleme gösterdiğini açıkladı. Örnek rakamlar arasında AIME 2025’te %94.6 (araçsız), SWE-bench ve MMMU gibi kriterlerde yüksek skorlar ve HealthBench Hard’ta iyileşme var. “GPT-5 thinking” ile uzun form ve karmaşık akıl yürütme gerektiren sorgularda hatalar belirgin şekilde azaldı. Ayrıca, düşünürken (thinking) modelin daha az yanıltıcı ve daha açık sınırlar koyduğu bildiriliyor — örneğin, önceki modellere kıyasla bazı durumlarda 6 kat daha az halüsinasyon ölçülmüş gibi verilen sonuçlar bulunuyor. Bu, gerçek dünya bilgi taleplerinde güvenilirliği artırıyor.
Geliştirici araçları ve API yenilikleri
Simon Willison’ın erken incelemesi ve OpenAI belgeleri, GPT-5 API’sinin üç ana sürüm (regular/mini/nano) ve dört mantık-çaba (reasoning effort) düzeyi sunduğunu belirtiyor. Modele ilişkin token limitleri de çok yüksek: girişte ~272.000 token, çıktı için (görünmez muhakeme token’ları dahil) 128.000 token gibi geniş pencereler geliştiricilere büyük diyalog bağlamı sunuyor. API ayrıca “reasoning” özetleri ve reasoning_effort=minimal gibi ayarlarla keşfedilebilir düşünce izleri (thinking traces) ve hızlı yanıt seçenekleri veriyor; bu, hem etkileşim hızını hem de şeffaflığı etkiliyor.
Fiyatlandırma ve ekonomik etki
Bağımsız değerlendirmeler (erken erişim incelemeleri) GPT-5’in fiyatlandırmasının rakiplerine kıyasla agresif olduğunu gösteriyor: örneğin GPT-5 için giriş ve çıkış token ücretleri (örnek rakamlar: input $1.25/million, output $10/million; mini ve nano için daha düşük katlar) ve kısa süreli token-cache (%90 indirim gibi) uygulamaları geliştiriciler için maliyeti düşürüyor. Bu, sürekli sohbet uygulamaları ve büyük bağlamlı arayüzler için maliyet-etkin çözümler sunabilir.
Güvenlik, etik ve sınırlamalar
OpenAI, halüsinasyonları ve “sycophancy” (aşırı uyumlu/etkileyici ama yanlış onaylayıcı yanıtlar) sorunlarını azaltmaya yönelik post-training yöntemleri ve “safe-completions” gibi yeni güvenlik yaklaşımlarını öne çıkarıyor. Buna rağmen üçüncü taraf testleri ve kırmızı-takımlar prompt-injection konusunda hâlâ önemli başarı oranları elde edebiliyor; yani uygulama geliştiricilerinin hâlâ ek önlemler alması gerekiyor. Simon Willison’ın değerlendirmesi, günlük kullanımında modelin çoğu durumda çok güvenilir hissettirdiğini ancak prompt-injection ve bazı sınır durumlarında hâlen dikkat gerektiğini vurguluyor.
Ne değişiyor?
Geliştiriciler için büyük bağlam pencereleri, reasoning kontrolleri ve daha düşük token maliyetleri—özellikle sohbet tabanlı ürünlerde—tasarım tercihlerini etkileyebilir. Sağlık ve hukuk gibi yüksek-doğruluk gerektiren alanlarda GPT-5’in sunduğu iyileşmeler fayda sağlasa da, modelin hâlâ yanlış veya eksik bildirimde bulunabileceği yerler olduğu unutulmamalı; bu yüzden insan denetimi ve ek doğrulama adımları zorunlu kalacak.